کربن اکتیو

کربن اکتیو چیست؟

کربن اکتیو که با نام زغال اکتیو ( ذغال اکتیو ) نیز شناخته می شود, شکل خاصی از گرافیت(ماده مغز مداد) است که ساختاری نا منظم وتصادفی با تخلخل فراوان حتی در ابعاد مولکولی دارد.

کربن اکتیو دارای بالاتری نیروی جذب فیزیکی است. یا به عبارتی بیشترین جذب مواد شناخته شده از طریق تخلخل(افزایش سطح تماس) را دارد،

تخلخل در زغال اکتیو ( ذغال اکتیو ) آنقدر بالاست که گاه تا100مترمربع به ازای یک گرم نیز می رسد.این یعنی مساحتی به اندازه ی یک زمین فوتبال تنها به ازای 3گرم از کربن فعال است.

جذب چیست؟(adsorption)

جذب (adsorption) فرآیندی است که طی آن مولکول های مایع یا گاز بروی سطح جامد(ذغال اکتیو ) متمرکز می شوند. و این عمل از absorption که در آن مولکول ها توسط گاز یا مایع گرفته می شوند متفاوت است.

کربن اکتیو از چه چیزی ساخته شده است؟

کربن اکتیو از هر چیزی که مقدار کربن بالایی داشته باشد ساخته می شود؛مانند ذغال،پوسته نارگیل و حتی چوب.

باید توجه داشت که مواد اولیه تاثیر زیادی بر کیفیت و کار آمدی محصول خواهد داشت.

اشکال کربن اکتیو :

گرانولی(GAC):

اجزا با شکل نا منظم با اندازه های بین 2/0 تا 5 میلی متر می باشند که برای جذب از فاز مایع و گاز کاربرد دارند.

پودری(PAC):

عمدتا ذرات با اندازه کمتر از 18/0 میلی متر(us mesh 80) می باشند و عمدتا برای استفاده در فاز مایع و بهبود جریان گاز خروجی کاربرد دارند.

اکسترودی(EAC):

شکل ذرات اکسترود شده و استوانه ای با اندازه های بین 8/0 تا 5 میلی متر می باشند و به دلیل افت فشار کم ،مقاومت مکانیکی بالا و میزان کم غبار عمدتا در جذب از فاز گاز به کار می روند.

کربن اکتیو چه موادی را جذب می کند؟

زغال اکتیو ( ذغال اکتیو ) تقریبا تمام مواد را تا حدودی جذب می کند . ولی عمدتا برای جذب ترکیبات آلی که در بین ترکیبات غیر آلی با وزن مولکولی بالا قرار دارند استفاده می شوند؛ برای مثال ید یا مس.

( پیشنهاد میکنیم این مقاله را حتما مطالعه کنید : فرایند تولید کربن فعال )

به طور کلی جذب مواد باموارد زیر افزایش می یابد:

افزایش وزن مولکولی
افزایش گروه های عاملی مثل پیوند های دوگانه یا ترکیبات هالوژنی
افزایش قطبیت مولکولی که با ابرهای الکترونی در ارتباط است.

موارد مصرف کربن اکتیو

زغال اکتیو ( ذغال اکتیو ) بعنوان یک جاذب با ظرفیت جذب بالا و قیمت پایین، کاربردهای بسیار فراوانی یافته است. کاربردهای مهم و قابل اهمیت زغال اکتیو ( ذغال اکتیو ) عبارت است از:

استخراج فلز کربن اکتیو :

بازیافت طلا

تصفیه گاز :

تصفیه هوا و گاز فشرده

حذف بخارات روغن، بو و دیگر هیدروکربن ها از هوا

زیست محیطی :

تصفیه آب ( آب شرب، آب آکواریوم ها، آب های صنعتی) از نظر رنگ و بو و طعم

تصفیه هوا (استفاده در دستگاه هایی مثل تصفیه کننده های هوا، خوشبوکننده ها، تصفیه کننده های صنعتی )

اندازه گیری غلظت رادون در هوا

کشاورزی:

آفت کش

افزودنی خوراک دام

جذب رنگدانه های رنگ قهوهای از کنسانتره انگور سفید

صنایع غذایی :

رنگبری از قند و شکر

بهسازی رنگ و طعم در نوشیدنی ها و آب میوه ها

صنایع شیمیایی:

جداسازی کربوهیدارت ها

استفاده در ماسک های گاز

فیلترهای هوای فشرده

صنایع نفت گاز و پتروشیمی:

جاذب

کاتالیست

کاربردهای پزشکی و دارویی زغال اکتیو ( ذغال اکتیو ):

زغال اکتیو برای درمان مسمومیت دارویی یا سموم خوراکی در ساعات اولیه پس از مصرف بکار می رود. قرص یا کپسول زغال اکتیو در بسیاری از کشورها به عنوان یک دارو برای درمان اسهال، سوء هاضمه و نفخ استفاده می شود.